Obowiązek składania i zakres oświadczeń majątkowych

Obowiązek składania oświadczeń majątkowych w obecnej postaci wprowadziła ustawa z dnia 23.11.2002r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 214 poz. 1806). Oświadczenie majątkowe zobowiązani są składać: radni, burmistrz, zastępca burmistrza, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownicy jednostek organizacyjnych gminy, osoby zarządzające oraz członkowie organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoby wydające w imieniu burmistrza decyzje administracyjne.

Oświadczenie majątkowe dotyczy majątku odrębnego tych osób oraz majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenie majątkowe zawiera informacje o:

1) zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach handlowych oraz     o nabyciu od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu     terytorialnego, ich związków lub od komunalnej osoby prawnej mienia, które podlegało     zbyciu w drodze przetargu, a także dane o prowadzeniu działalności gospodarczej oraz     dotyczące zajmowania stanowisk w spółkach handlowych,

2) dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć,     z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu,

3) mieniu ruchomym o wartości powyżej 10.000 złotych,

4) zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10.000 złotych, w tym zaciągniętych      kredytach i pożyczkach oraz warunkach, na jakich zostały udzielone.

Oświadczenie majątkowe wraz z kopią swojego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korektą składają w dwóch egzemplarzach:

1) radny - przewodniczącemu rady miejskiej,

2) burmistrz, przewodniczący rady miejskiej - wojewodzie,

3) zastępca burmistrza, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu burmistrza - burmistrzowi.

Pierwsze oświadczenie majątkowe składane jest w terminie 30 dni od dnia złożenia ślubowania (radni i burmistrz) bądź od dnia powołania na stanowisko lub zatrudnienia (pozostałe osoby zobowiązane do złożenia oświadczeń). Kolejne oświadczenia składane są co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Ostatnie oświadczenie radni i burmistrz składają na 2 miesiące przed upływem kadencji, a pozostałe osoby – w dniu odwołania ze stanowiska lub rozwiązania umowy o pracę. 

Analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym dokonują osoby, którym złożono oświadczenie oraz urząd skarbowy, któremu przekazywany jest jeden egzemplarz oświadczenia. Podmioty te dokonując analizy uprawnione są również do porównania treści oświadczenia i złożonej kopii zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) z treścią uprzednio złożonych oświadczeń majątkowych oraz z dołączonymi do nich kopiami zeznań podatkowych.

Konsekwencje niezłożenia w terminie oświadczeń majątkowych w odniesieniu do poszczególnych grup zobowiązanych do tego osób określa art. 24k ustawy o samorządzie gminnym. Natomiast podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym, powoduje odpowiedzialność na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego.

Zgodnie z art. 24i ustawy o samorządzie gminnym informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne, z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości.  Jawne informacje zawarte w oświadczeniach majątkowych są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej.

Niezależnie od złożenia oświadczenia majątkowego art. 24j ustawy o samorządzie gminnym nakłada na radnego, burmistrza, zastępcę burmistrza, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osobę zarządzająca i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osobę wydająca decyzje administracyjne w imieniu burmistrza obowiązek złożenia:

- oświadczenia o działalności gospodarczej prowadzonej przez ich małżonka, wstępnych, zstępnych oraz rodzeństwo, jeżeli działalność ta wykonywana jest na terenie gminy, w której osoba obowiązana do złożenia oświadczenia pełni funkcję lub jest zatrudniona,

- oświadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych przez ich małżonków, wstępnych, zstępnych i rodzeństwo, jeżeli umowy te zawarte zostały z organami gminy, jednostkami organizacyjnymi gminy lub gminnymi osobami prawnymi i nie dotyczą stosunków prawnych wynikających z korzystania z powszechnie dostępnych usług lub ze stosunków prawnych powstałych na warunkach powszechnie obowiązujących,

- informacji o fakcie zatrudnienia na terenie danej gminy w jednostce organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego, związku jednostek samorządu terytorialnego albo rozpoczęcia świadczenia pracy lub wykonywania czynności zarobkowych na innej podstawie w spółkach handlowych, w których co najmniej 50% udziałów lub akcji posiadają jednostki samorządu terytorialnego przez małżonka, wstępnego, zstępnego lub rodzeństwo w okresie pełnienia funkcji lub zatrudnienia przez osobę zobowiązaną do złożenia oświadczenia. Obowiązek złożenia informacji dotyczy również przypadku zmiany stanowiska przez małżonka, wstępnego, zstępnego lub rodzeństwo zatrudnionych w w/w podmiotach.

Oświadczenia te i informacje składa się osobie, której składane jest oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od dnia wyboru, powołania lub zatrudnienia albo w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny złożenia oświadczenia lub informacji. Do oświadczeń i informacji składanych na podstawie art. 24j ustawy o samorządzie gminnym stosuje się odpowiednio zasadę jawności przewidzianą dla oświadczeń majątkowych.